KAMATTANAN SIN SIPAT SIN ALLAHU TA'ALA HA PAMAHAM SIN SALAF AS-SALIH

(Abu Mardiya As-Salafiy (TL

بسم الله الرحمن الحيم

[وما توفيقي إلا بالله عليه توكلت وإليه أنيب]

“In unu-unu Tawfiq (tunyuk pa pangatayan ku) in yan daing ha Tuhan ku Allah, tuput kaniya hibugsu’ ku in pakaradjaan ku iban tuput kaniya aku magbalik (magtaat iban magsusun daing ha dusa" (Huud: 88)

Mataud manusiyah naaawam ha parakalah kamattanan sin sipat sin Allahu Ta’ala ha pamaham sin Salaf As-Salih, tiyaykuran nila in kasabunnalan iyalup nila in pamaham amuin mag-atap iban sin hawa nafsu nila misan pa in pamaham ini tiyaykuranna sin tagpaham (tag-baktulan) kaniya, sah masi-masi nila biyabaugbugan karnah hipanglaug nila ha manga kulang in panghati ha Agama Islam. Mataud ha masa bihayaun (labi lubah ha hulah natuh) nag-gugulal Ahlus Sunnah wal Jama’ah sah in pamaham nila malayuh dain ha pamaham sin Ahlus Sunnah wal Jama’ah, hinang nila biyah pamakay (tamungun) in kalimah Ahlus Sunnah hasupaya sila agaran sin kamaasan sabab in kamaasan kunuh amuna in hakasabunnalan ampa in pangadjih bihayaun amuna in pangadjih way imamu sabab pangadjih sin manga WAHABI/SALAFI..

In manga manusiyah ini bukun sila magpasaplag sin Agama Islam iban bukun in angut nila hasupaya sumawa in panghati sin kamaasan natuh kalasahan, bukun nila hawnun in kamaasan daing haka awaman ha pag-agama sah gam namayan duhunan nila sin kaawam papagtambak tambakun halaum kaawaman, hambuuk panghati katitipuhan diyara nila amuna in tauran nila in pamaham sin kamaasan sakaula-ula amuna in ILMU” pusakah sin Rasul (sallallahu alayhi wa sallam) sakali in pangadjih bahgu kunuh amuna in pangadjih sin WAHABI. Subay mamanduga in kataymanghuran ha manga manusiyah ini sabab ambitun nila kamu pakalaungan, iban in manga tau ini dain pa sin tikmil masa silana in banta las-las sin Ahlus Sunnah..

Yari ku lilayun kaniyu in hal sin sipat sin Tuhan Maha-assa, dain ha pamaham sin sila namamaugbug sin baugbug sin Rasul (sallallahu alayhi wa sallam) iban baugbug sin manga sahabat niya sartah way aku simabbut daing ha pamaham hi Ibn taymiyyah iban hi Ibn Qayyim ibanna sin pamaham sin Ulama’ ha Saudi Arabia hasupaya makalayuh daing ha panuhuma nila “WAHABI”..

Muna-muna, subay natuh ingatun in bitikan (qaidah) pamaham sin Salaf ha sipat sin Allahu Ta’ala hasupaya tumampal katuh bang unu in mattan pamaham nila ha sipat sin Allah mahatinggi amuin kiyalimpal halaum Qur’an Mulliya iban Hadith sahih (bunnal)..

Wayruun a-nawn natuh hadith daing ha Rasul (sallallahu alayhi wa sallam) iban kabtangan daing ha manga Sahabat niya iban dain ha manga Tabi’in iban Tabiit tabiin ha sabunnal tuud in sipat sin Allahu Ta’ala awn maksud niya dugaing dain ha kalahilan niya..

Piyaturun sin Allahu Ta’ala in Qur’an pa manga bangsa arab ha bahasa nila hasupaya kahatihan nila in maksud sin Qur’an ha dih na sila mag-iku-iku lumawag sin maksud dugaing… Palman sin Allahu Ta’ala:

﴿إنا أنزلناه قرآنا عربيا لعلكم تعقلون﴾…

“SABUNNAL TUUD PIYATURUN NAMUH IN QUR’AN INI HA BAHASA ARAB, HASUPAYA KAMU (MANGA BANGSA ARAB) KAHANTAPAN NIYU IN MA’ANA NIYA IBAN KAPAHAMAN NIYU MARAYAW, IBAN KAANGGAWTAAN NIYU IN PAMANDUH NIYA”.. (Tafsir At-Tabari (Surah Yusuf: 2)

Ha sabab ini, in manga Sahabat (kiyulungan sila sin Allah katan) napaham nila mahantap in ma’ana sin kasipat-sipatan sin Allahu Ta’ala ha wayruun nila tiya’wilan, iban piyalling (pinda) in maksud sin ayat iban hadith pa ma’ana dugaing dain ha kalahilan niya, iban way nila piyayluhan in hakikat (kamattanan) sin sipat sartah way nila siyarupa iban siyabanding in Allahu Ta’ala biyah sin sipat sin manga Makhluk niya..

Tantu malagguh kalaungan ha manga nagkabtangan in pamaham kunuh sin salaf As-salih ha ayatus sipat amuna in tafwidh (piyag sarahakan pa Allah in maksud sin ayat) ha way kiyapahaman in ma’ana sin ayat atawa hadith, iban laung pa nila: in maksud sin kalahilan sin ayat bukun kabayaan sin Allahu Ta’ala.

Subhanallah!!! Ha-dha buhtaanun mubeen.. wayruun halaum atay nila buwat malaingkan amuna in kaawam ha aqeedah sin salaf iban panuhuma ha pamaham iban pagtuhan sin manga sarayaw-rayaw ummat sin Rasul (Sallallahu alayhi wa sallam) biyah sin manga Sahabat niya mulliya iban sin tabi’in iban tabiit tabi’in..

Damikkiyan, ha sabab sin Shak (pagduwa-ruwa), Dhan (hunah-hunah, utub-utub), waham ( kannang-kannang bukun bunnal) Jahlun Murakkab (kaawam nagpangkat-pangkat) halaum atay iban pikilan nila apabila sila makabassa sin ayat mutashabihat biyah sin in Allahu Ta’ala awn duwa lima niya, awn duwa mata niya, awn siki niya, awn bayhuh niya, in siya mahasutsi magkatawa iban magmulkah, iban magturun pa langit dunya iban nag-istiwah (nanaimbabaw ha taas sin Arash niya mahabassar) iban sin kaibanan sipat sin mahatinggi Allah, nah magtuy sumarupa pa akkal pikilan nila in Allahu Ta’ala biyah sin piyapanjari niya iban mag ma’ana kunuh in Allah taga Jasad biyah sin piyapanjari niya, iban mag ma’ana kunuh in Allahu Ta’ala awn tiyampatan niya.. in manga Shubahat nila ini tandah bunga sin kagaw halaum atay nila (pagduwa-ruwa, hunah-hunah, kannang-kannag, utub-utub, hawal-hawal iban kaawam nagpangkat-pangklat) amuin nagdahi kanila pa kalaungan iban panuhuma ha Aqeedah sin Salaf As-Salih….

 Muramurahan panduan sila sin Allah pakabuntulan…

Laung hi Imam At-Tahawi (rahimahullah):

ومن وصف الله بمعنى من معاني البشر فقد كفر

“HISIYU-SIYU IN HISIPAT NIYA IN ALLAHU TA’ALA HA MA’ANA (KAHANTANG) DAING HA MANGA MA’ANA KAHANTANG SIN MANUSIYAH, NAH TANTU NAKUPUR NA SIYA”

Giyanapan hi Ibn Abil Izz Al-Hanafi:

وليس ما وصف الله به نفسه ولا ما وصف به رسوله تشبيها، بل صفات الخالق كما يليق به، وصفات المخلوق كما يليق به.

“Ibn bukun in ma’ana sin pagsipat sin Allahu Ta’ala ha Jat niya iban pagsipat kaniya sin Rasul niya bat in yan Tashbih (pagpasarupa, paghantang, pagpasibuh, pagsabanding ha piyapanjari niya), sagawah in sipat sin nagpapanjari (Allahu Ta’ala) sipat amuin tumup hakamahasutsi sin Jat niya mahatinggi, iban in sipat sin piyapanjari sipat amuin tumup ha ginhawa nila” (Sharh Aqeedah At-Tahawiyyah page 134-135)

MANGA DALIL HA MATTAN PAMAHAM SIN SALAF HA SIPAT SIN ALLAHU TA’ALA:

(1)-Hadith baytah daing kan Imam Ahmad ibn Hanbal, Ibn Majah, Tabarani, Dar Al-qutni, Hakim iban hi Bayhaqi daing kan Abi Raziin (kiyaulungan siya sin Allah) laung niya:… iyasubu ku in Rasul (sallallahu alayhi wa sallam), Ya Rasulullah! Unu pagkatawahun in Tuhan? Laung niya: Huun..

Ha hadith ini napaham sin hambuuk sahabat in sipat katawa sipat hakika (mattan) ha Allahu Ta’ala..

(2)-Baytah daing kan ‘Ataa’ laung niya, hi Ibn Abbas (kiya-ulungan siya sin Allah) ha Palman sin Allahu Ta’ala: (تجري بأعيننا) Tiyudluh hi Ibn Abbas in duwa mata niya..

In ini manunjuki ha paham hi Ibn Abbas (kiyaulungan siya sin Allah) in Allahu Ta’ala awn duwa mata..

Mataud pa dalil hadith iban kaul sin manga Sahabat iban Tabi’in ha tungud sin sipat sin Allahu Ta’ala ha tiyantu nila in sipat nasabbut ha ayat iban hadith biyah sin duwa lima sin Allah, duwa mata, bayhuh, pagkatawa, siki, iban sin kaibanan sipat, in katan ini hakikah (mattan) ha wayruun pag ta’wil, pagpinda sin ma’ana niya pa dugaing maksud, iban dih manjari hisabanding iban hipanghiningud ha piyapanjari niya..

(3)-Laung hi Imam Dhahabi ha (Siyar a’lam an-Nubala’ 13/299-300): “wayna dumayaw sin himumungan hi Nuaim Ibn Hamad ha kiyadungugan namuh ha isnad niya sahih daing kan Muhammad ibn Ismael At-Tirmidhi sabunnal tuud diyungug niya hi Nuaim ibn Hamad namung: “Hisiyu siyu in hisarupa niya in Allahu Ta’ala pa manga piyapanjari niya sabunnal tuud in siya kafir, iban hisiyu siyu in mag-inkar (sumulang) ha unu ununa sipat biyaytah (tiyantu, piyatattap) sin Allahu Ta’ala ha jat niya sabunnal tuud in siya kafir, bukun in unu-unu sipat (amuin tiyantu) sin Allahu Ta’ala iban Rasul niya pa Jat niya in yan pagpasarupa, pagsabanding, panghiningud.”

 Laung hi Imam Ad-Dhahabi: in Maksud hi Nuaim ibn Hamad, In sipat agad ha tagsipat kaniya, nah bang in tagsipat (Allahu Ta’ala) “Laysa kamithlihi shay-un” way sabanding niya hangsulag unu-unu ha Jat niya mahatinggi damikkiyan in sipat niya wayra isab sabanding niya, karnah wayra piyagbiddaan in kaul ha sipat iban kaul ha Jat niya mahatinggi… Nah amuini in Madzhab sin Salaf..

(4)-Laung sin hambuuk Imam sin Tabiin hi Abdullah ibn Abi Mulaikah (died 117H.) ha waktu siya naasubu hi Nafi’ ibn Umar Al-Jumahi tungud sin lima sin Allahu Ta’ala bang hambuuk atawa duwa? In sambag niya: In Lima sin Allahu Ta’ala duwa. (baytah daing kan Ad-darimi).

(5)-Laung hi Imam Abu Hanifa: Dih hikasipat (hipanghiningud) in Allahu Ta’ala biyah sin sipat sin makhluq (piyapanjari). In mulkah niya iban sin ridah niya duwa sipat daing hakasipat sipatan niya ha wayruun hantang dagbus sibuan niya ha manga piyapanjari niya, amuyan in kaul sin Ahlus Sunnah wal Jama’ah ha bunnal tuud in Allahu Ta’ala magmulkah iban magridah, dih manjari ma’anahan (ta’wilan) in mulkah niya amuna in siksah niya iban in ridah (ulung niya) amuna in tutungbasan niya. Nah hisipat natuh siya biyah sin pagsipat niya ha Jat niya, Tunggal isa-isa niya, dih maghajat ha piyapanjari niya, way piyag-anak iban dih mag-anak, iban way hangsulag unu unu sabanding niya. Buhih salama-lama, balkawasa, tubus makadungug, tubus makakitah, langkap in panghati niya, in lima niya (Allah) ha taas sin kalima limahan nila (piyapanjari niya), in lima niya bukun biyah sin lima sin piyapanjari niya, iban in bayhuh niya bukun biyah sin bayhuh sin piyapanjari niya (Al-fiqhul Absat page 56).

Laung pa hi Imam Abu Hanifa: “ Tantu awn lima, bayhuh iban ginhawa sin Allah biyah sin kiyabaytah niya halaum Qur’an mahamulliya, unu-ununa sipat sin Allahu Ta’ala amuin nasabbut halaum Qur’an biyah sin bayhuh, lima iban ginhawa, in yan tantu sipat niya ha way hantang niya (dagbus ha manga makhluk niya), dih manjari ma’anahan in Lima amuna in Qudrat (kawasa niya) iban Nihmat niya, karnah in pagma’ana yan Ibtal (pamugtu-I sin kamattanan) ha sipat niya biyah sin manga papanaw sin Qadariyyah iban Muhtazilla. Sumagawah, in lima niya (mahasutis) amuna in sipat niya ha wayruun paghantang, pagsabanding (ha sipat sin makhluk niya) (Fiqhul Akbar page 37)

Hi Imam Abu Hanifa tiyumpalak (piyatarrang) niya ha hisiyu siyu in dih niya duunun in ma’ana sin manga sipat ha kamattanan niya iban ta’wilan niya in sipat duwa lima sin Allahu Ta’ala pa Qudrat (kawasa, gaus) iban Nihmat, nah sabunnal tuud biyatal (biyugtuh, piyayluhan) niya in sipat sin Allahu Ta’ala iban in siya ha jumlahan sin Jahmiyyah, Qadariyyah iban Mu'tazillah.

(6)-Nangasubu hi Bishr ibn Sariy kan Imam Hamad ibn Zaid (died 179H.) laung niya: O Aba Ismael!, in hadith sin Rasul (Sallallahu alayhi wa sallam) amuin nagbaytah “In Allahu Ta’ala magturun pa langit dunya?” in sambag kaniya, in yan mattan (bunnal), ha damikkiyan in Allahu Ta’ala magturun pa langit dunya ha diin diin in kabayaan niya. (baytah hi Ibn Battah ha Kitab niya Al-Ibana 3/302)

(7)- Laung hi Imam Malik:

الاستواء معلوم ،والكيف مجهول ،والإيمان به واجب، والسؤال عنه بدعة

IN ISTIWA’ MATAMPAL NA IN HATIHAN NIYA, ADAPUN IN HANTANG NIYA MAJHUL (DIH KAINGATAN, DIH HIKASABANDING, DIH HIKAPANGHININGUD), IN MAGPARATSAYA KANIYA (PAG-ISTIWA’ SIN ALLAH HA TAAS ARASH) WAJIB, IN MAGTADJIKI (MANGASUBU SIN KAHANTANG NIYA) BIDA’A.

(8)- Laung hi Imam Al-Ash-ari (rahimahullah) ha puas niya nagbalik pa Aqeedah sin Salaf: “Na ijma’ (nahambuuk) in katan Ulama’ salaf ha sabunnal tuud in Allahu Ta’ala makakitah iban makadungug, iban awn duwa lima niya biyubuklad, iban in katan gumi ini halaum kiyumkuman niya.. (Risalah At-Thughr page 72).

(9)- Laung hi Imam Muhammad ibn Ishak ibn khuzaymah (rahimahullah): “In kami iban sin katan Ulama’ ha Hijaz, Tuhama, Yemen, Iraq, Sham (Syria, Jordan, Palistine), Misr (Egypt), in Madzhab (papanaw namuh) amuna in tantuhun (patattapun) in sipat Allahu Ta’ala ha amuin tiyantu (piyatattap) niya ha Jat niya, miyukarnah (miyunakun) sin pangatayan namuh ha dih hisarupa in bayhuh sin Tuhan nagpapanjari kamuh ha dagbus sin kabayhuan sin piyapanjari niya, mahasutsi in Tuhan namuh dain ha sumarupa ha piyapanjari niya, iban mahatinggi in Tuhan namuh dain ha sipat amuin piyagsipat kaniya sin manga Mu’attilah (amuin piyayluhan nila in maksud sin kalahilan sin sipat sin Allah..) (Kitab At-Tawheed kan Ibn Khuzaymah page 10-11).

(10)- Laung hi Imam Al-Baqillani (rahimahullah) Hambuuk A’lim sin Asha’erah amuin nagbalik pa Aqeedah sin salaf, siyabbut niya ha Kitab niya (Risalah Al-hurrah page 24): ”Biyaytah sin Allahu Ta’ala in siya taga bayhuh kakkal dih magkalanyap” ubus ampa siyabbut hi Imam Al-Baqillani in ayat halaum Qur’an “In katan unu unu piyapanjari tantu malanyap da malaingkan amura in kumakkal in bayhuh niya mahatinggi” (Surah Al-Qasas: 88). Iban tiyantu niya in Allahu Ta’ala awn duwa lima niya biyah sin nasabbut halum Qur’an “Nah, in duwa lima niya (Mahatinggi) nabubuklad” (Surah Al-Maedah 64) ubus ampa piyasawa hi Imam Al-Baqillani in sipat ini laung niya: “Bukun in duwa lima sin Allahu Ta’ala anggawtah iban wayruun dagbus niya iban wayruun janggang (hibal) niya, iban in duwa mata sin Allahu Ta’ala amuin sipat tiyantu sin Qur’an iban sin Hadith mutawatir dain ha Nabi Muhammad (Sallallau alayhi wasallam) biyah sin Palman sin Allahu Ta’ala ha Surah Taahaa ayat 39 iban ha Surah Al-Qamar ayat 14, sabunnal tuud in mata niya bukun dain ha pangnanam (5 senses) iban bukun dain ha anggawtah iban ginhawa“…

Tiyantu hi Imam Al-Baqillani in Allahu Ta’ala nanaimbabaw ha taas sin Arash niya mahabassar bukun in Allah Mahatinggi timampat ha katan tampat, laung niya: ” Bang mamung in manga Jahmiyyah: Unu manga Ahlus Sunnah makapamung kamu in Allahu Ta’ala ha katan tampat (lugal)? Sambunagn natuh siya:” Mahasutsi in Allahu Ta’ala dain ha pamung niyu yan!, Nah sabunnal tuud in Allahu Ta’ala nanaimbabaw ha taas Arash niya biyah sin Palman niya “In Tuhan Rahman nanaimbabaw ha taas Arash niya Mahabassar”(Surah Taahaa;5), bang in Allahu Ta’ala ha katan lugal (tampat) bang bihadtu yaun siya halaum tiyan sin manusiyah, halaum simud nila, halaum tiyan sin kabinatang binatangan, iba hakalugal lugalan kabayaan niya……….. (Kitab At-Tamheed page 260)

(11)-Laung hi Qadiy Abu Yu’la Muhammad ibn Husain Al-Farra’ (died 458H): “Nasabbut in kasipat sipatan sin Allahu Ta’ala halaum Qur’an iban Hadith biyah sin sipat Kalam, bayhuh, duwa lima, katawa iban sin kaibanan niya. Nah hisiyu siyu in mag-I’tikad ha manga sipat ini iban sin kaibanan sipat amuin nabangkil ha Athar sahih (ha I’tikarun niya) in sumarupa in Allahu Ta’ala pa Jasad iban tingian sin Jasad, iban dagbus sin jasad iban habah sin Jasad nah in tau yan Kafir.. nah bang isab ta’wilan niya pa babarapa hukuman ha bahasa atawa kan Majaz (paanggil, parail) nah in siya Jahmiyyah, sah bang niya duunun ha ma’ana biyah sin karatung (kasabbut ha ayat atawa hadith) ha dih niya ta’wilan, iban tafsilan, iban hisarupa ginhawa (makhluk), biyah sin I’tikad sin manga Sahabat iban Tabi’in nah in yan wajib kaniya (Al-I’tikad page 16)

Mataud pa dalil namaytah dain ha kabtangan sin Kaimaman sin Salaf As-Salih iban upat Madzhab sah mamarahina in nagkasabbut natuh ini.

KAHAWPUAN SIN PAMAHAM SIN SALAF:

In manga sipat sin Allahu Ta’ala nasabbut ha Qur’an iban Hadith amuin tiyantu niya ha Jat niya iban tiyantu sin Rasul niya (sallallahu alayhi wa sallam), in katan yan wajib paratsayahun sin Mu’min hakamattanan niya ha dih ta’wilan (pindahun in ma’ana atawa maksuran pa dugaing ma’ana) iban dih hisarupa, dih hisabanding, dih hihantang iban hiparagbus ha piyapanjari niya, iban dih hisulak, dih payluhan, dih bugtuun in kamattanan niya biyah sin Aqeedah sin manga Jahmiyyah iba Mu’tazilla..

PAGPASAWA HA AQEEDAH SIN SALAF AS-SALIH:

Bang mamung in Jahmiyya iban Muhtazilla: ”Kamu manga Ahlus Sunnah bang niyu tantuhun (mattanun, patattapun) in Allahu Ta’ala taga bayhuh, taga siki, awn duwa lima, awn duwa mata, magturun pa langit dunya, yadtu ha taas Arash iban sin kaibanan sipat, nah tantu tuud tiyugilah niyu iban siyarupa niyu in Allahu Ta’ala awn tampat niya, iban in siya Jasad atawa angawtah biyah sin piyapanjari niya. Nah in yan sulang ha Palman niya:( ليس كمثله شيىء) ”way sabanding niya ha piyapanjari niya hangsulag unu-unu”.

Sambungan natuh manga Ahlus Sunnah: “In Aqeedah niyu yan tubuh daing ha kagaw sin subahat sin akkal niyu, in Rasul (sallallahu alayhi wa sallam) iban sin manga sahabat niya iban sin manga Tabi’in iban Tabiit tabiin piyaratsaya nila in sabarang sipat amuin piyagsipat sin Allahu Ta’ala pa Jat niya iban pagsipat kaniya sin Rasul niya, ha dih hisabangding, hisarupa, hipanghiningud, hihantang pa makhluk niya, iban dih pindahan in ma’ana niya pa dugaing ma’ana, iban dih payluhan, dih bugtuun in kamattanan sin ma’ana niya, in Allahu Ta’ala Mahatinggi Mahasutsi ha sumarupa, umanggil, umagiyad pa manga piyapanjari niya. Bang in kannang-kannang, hunah-hunah, utub-utub, hawal-hawal sin atay niyu iban pasandung sin akkal niyu ha sumarupa in Allahu Ta’ala pa piyapanjari niya apabila isbatun (tantuhun, patattapun) in manga sipat nasabbut yan, nah simulang kamu ha pamaham sin manga sarayaw rayaw iypun sin Allahu Ta’ala amuin timurun ha masa nila in Qur’an iban halaum sahaya sin pamanduh sin Jungjungan sallallahu alayhi wa sallam.

Adapun in dalil niyu yan sulang ha kasabunnalan ha manga dalil dumatung ini:

(1)- In Allahu Ta’ala niyapihan niya in sabarang sipat amuin sumarupa, sumabanding in Jat niya Mahatinggi ha katan makhluk niya ha Palman niya: :( ليس كمثله شيىء) ”way sabanding niya ha piyapanjari niya hangsulag unu-unu” ubus ampa niya tiyantu in sipat amuin kakkal ha Jat niya (وهو السميع العليم ) “Siya in Allah sangat makadungug iban sangat makakitah”.

(2)- Bang laung niyu manga Jahmiyyah, manga Mu'tazilla apabila tantuhun in manga sipat khabariyyah biyah sin duwa mata sin Allahu Ta'ala, duwa lima niya mahatinggi, bayhuh niya, pagturun niya pa langit dunya, in siya Allah ha taas sin Arash niya bat ha hunah-hunah, ha kannang-kannang niyu in Allahu Ta'ala sumarupa ha piyapanjari niya, nah subay niyu payluhan dih paratsayahun in katan sipat sin Allahu Ta'ala biyah sin in siya Ta'ala makadungug, makakitah, kawasa, buhih, magbissara atawa magpamung (kalam) iban sin kaibanan sipat niya, karnah in manga yan awn da isab sipat sin manga makhluk niya..! ha sabab ini kamu na in Muattilah (mamumugtuh, mamamaylu sin sipat sin Allah).

(3)- Mamung kami kaniyu manga Jahmiyyah, Mu'tazillah:

الاشتراك في اللفظ والمعنى لا يستلزم أن يكون متساويا في الحقيقة 

"In pagsaw (pagsibuh ha lapal iban ma'ana bukun in hatiniya magsibuh atawa magsaw ha hakikah (kamattanan) niya.. upama laung mu: in Tau taga siki, taga lima, taga bayhuh, awn kusug.etc.. damikkiyan in sanam, in lahipan, in gadja, in kabaw tantu taga lima, taga siki, taga bayhuh iban awn kusug!! Nah, unu magsibuh bahah in manga sipat nila ini katan hakamattanan???..

(4)- In Allahu Ta'ala sipat (hiyantang) niya halaum sin Qur'an Mulliya in kani'mat ni'matan halaum surgah, biyah sin lingkat sin biraddali magsilak, magsahaya, magsinglab in lingkat nila biyah palmata mussah, iban in kasubah-subaan mag-anud halaum surgah, iban sin katan kaiinginan sin mata, kasusuwakan sin napsu, sah misan pa bihadtu dih natuh da mapasandung in hantang niya halaum sin Akkal pikilan natuh, Sabda sin Rasul (saw): dain ha hadith Qudsi:

أعددت لعبادي الصالحين مالا عين رأت ولا أذن سمعت ولا خطر على قلب بشر " "

" Tiyagama ku ha manga iypun ku salihin (in Surgah) way pa kikitah sin mata, way pa diyudungug sin taynga iban dih abutan hunah-hunaun, kannang kannangun sin atay sin manusiyah" (hadith Sahi baytah daing kan Abu Hurayra riwayat hi Imam Suyuti)

Hatiniya: in Surgah iban Kani'mat ni'matan halaum niya tartantu bang abutan pa sin hunah-hunah, kannang kannang, iban Akkal panalih sin manusiyah tartantu bukun pa siya in mattan surgah.. nah, bang in surgah hambuuk piyapanjari sin Allahu Ta'ala amuin dih abutan sin Akkal iban hunah hunah, biyah diin na in sipat iban Jat sin Allahu Ta'ala???

yari in hadith namaytah in Allahu Taala magkatawa